KUKONZEKERA NGOZI ISANACHITIKE (PRE-DISASTER)  

Ntchito/ndondomeko zimene tingapangiretu/kukhazikitsa kuti tisadzasowe chochita chiopsezo chitachitika.

• Kuzindikiritsidwa ndi kulimbikitsa kuthekera komwe tirinako mothandizana ndi:
  • Boma/ Mabungwe omwe ali ndi upangiri wochitapo kanthu  ndi kubwenzeletsa/Madera athu ndi Anthu//

• Kuti tikwanitse:
  • Kuzindikira/ Kuchitapo kanthu/ ndi kukozanso zimene zingabwere kamba ka ziopsezo zomwe tili nazo.

Zolinga Zakukonzekera

• Kupititsa patsogolo ndondomeko/ukadaulo wabwino pathawi imene tikuchitapo kanthu pothandiza mabanja/ madera/ maboma komanso dziko lomwe lakhudzidwa ndi mavuto// Zina mwa izi ndi:
• Kukhazikitsa ndi kuyeserera ndondomeko/zida zotichenjezeratu mavuto asadachitike

Maphunziro awanthu ogwira ntchito komanso anthu amene ali pachiopsezo// Kuphunzitsa magulu amene adzathe kuthandiza athu ngati votu lagwa/ Kukhazikitsa ndondomeko/mapulani omwe adzatithandizire thawi yamavuto ikapita//

• Kulimbitsa anthu am’dera lathu kuti azitha kukonzekera pawokha pokhazikitsa ntchito zomwe iwo akhoza kuzigwira posafuna chithandizo chochokera kwina//
• Kukhazikitsa nthito zofunikira pothana ndi kukhala pachiopsezo tsiku ndi tsiku ndi cholinga choti tidzathe kuchitapo kanthu ngati vuto latipeza//

(njira) Zoyenera Kutsata Pokonzekera ZIOPSYEZO kanena NGOZI zogwa mwadzidzi:

• Kuchita kafukufuku wa chiopsezo/ pachiopsezo and paumbalambanda//
• Ndondomeko zabwino zochitapo kanthu,
• Mapulani akukonzekera,
• Kulumikizana pogwira ntchito,
• Kusamala malekodi
• Njira/ndondomeko zotichenjezeratu
• Kutolerera/kusonkhetsa katundu/zofunikira
• Kuphunzitsa anthu
• Anthu am’mudzi akhale okonzekera pawokha

Kuchitapo Kanthu;

• Kuthandizira panthawi imene ngozi yangochitika komanso munthawi yangozi
• Kuchitapo kanthu kukuyenera kuchitika motsata zofuna zaanthu okhudzidwa osati mongoganiza.

• Ndondomeko yakuchitapo kanthu ya IRC imayang’ana pangodya khumi:

1. Zofuna zaanthu zimaikidwa patsogolo.
2. Chithandizo chimaperekedwe posayang’ana mtundu, chipembedzo komanso dziko lochokera// Ndipo thandizo limaperekedwa poyang’ana zosowa za anthu okhudzidwa basi//
3. Thandizo lisagwiritsidwe ntchito pofuna kupitisa patsogolo zofuna za ndale kapena mpingo//
4. Sitikuyenera kugwira ntchito popititsa patsogolo mfundo zaboma zomwe zili zosayenera kudziko//
5. Tilemekeze chipembedzo ndi zikhulupiriro za okhudzidwa//
6. Tichitepo kathu popititsa patsogolo kuthekera komwe anthu alinako//
7. Tipeze njira zogwirira ntchito pamodzi ndianthu okhudzidwa//
8. Chithandizo chichepetse Chiophyezo/ komanso anthu anthe kukhutira nacho//
9. Tichite chilungamo ndi anthu ofuna thandizo komanso kwa omwe akutithandiza//
10. M’malekodi athu ngakhale pofalitsa nkhani/ tiwalemekeze anthu okhudzidwa ndi ulemu wawo/ osati ngati anthu opempha//