Module Articles

Kavigawu

Kavigawu

Kaphwelelu ka mbewu

. Kusankha malu 

  • Kanozgelu ka malu ghakupandamo vigawo kamuna ndimudamu kasiyana
  • Munena, alimi apanda pambula mizeli, mumatusi ndi mumizeli
  • Mudambu, alimi apanga vimizeli panyaki vimatusi vikuviku kuopeska maji.
  • Vigawu vakupanda mudimba vipandike muvimizeli vikuviku vakutayikiyana 120cm kuti maji yendengi umampha.

3.2. Kusosa ndikulima

  • Mizeli yitalikiyani 90cm ndipu yikweli 30cm
  • Matusi ngawi 30 mpaka 60cm kukwera kwaki
  • Kutalikiyana kwa matusi kulekanalekana 60 mpaka 100 cm.
  • Gawuwani ndikulima minda kawi
  • Pangani ntchito izi asani kwe mtika wakukwaniya.
  • Gawuwani munda 15 mpaka 30 cm kusele pasi

Mbewu

  • Mbewu yijengi yamampha
  • Toni mbewu kutuwa pasi kufikiya chapakatikati pa chigawu chakukhoma cha miyezi 9.
  • Kwa mbewu yo yaja chaka panyaki kujumphiya apo munga tongi mbewu ya mphata cha chifukwa yituwa kuti yakhoma ukongwa.
  • Dumuwani mbewu pamulingu wa 25 panyaki 30 cm  
  • Dumuwani mbewu asani mwamupanda
  • Dumuwani mbewu ndi chimpeni chakunthwa ukongwa panyaki sowu.
  • Toni mbewu yikuyiku timana cha

Kapandilu ndi unandi waki

  • Pafupifupi milu ya 65 mpaka 80 ya tivimiti 50 ta mbewu yikwana hekitala.
  • Pandani ndi vuwa yakwamba.  Walimi angapandanga vigawu mwakuswela cha.  Vigawu vichita umampha mudongu lamampha
  • Pandani vigawu mumizeli yakutalikiyana 90cm ndipu 90cm pakati pa mbewu asani vigawu valimika kuti muzilyi.  Asani mwapanda viyo pahekitala patuwa mbewu zakukwana 14000
  •  Asani mupanda kuti muzigisi mizeli yitalikiyani 90 cm ndipu mbewu zitalikiyani 45 cm pa hekitala patuwa mbewu 20000.  Vigawu vimandiki mwakubende nge mo vilili pa chithuzi.

 

Figure 1: Mo vigawu vipandikiya

Kasamalilu ka vugawu

5.1. Kulimiliya 

  • Limiliyani luwi ukongwa ukongwa mumiyezi yitatu yakwamba.  Kuswela kulimi kuchepeska vuna