Chiyambi
Pafupifupi wanthu 80 pa tchumi yeyosi alimi ntchunga pano ndi mbeu zinyaki nge ndi vingoma ndi vigawu. Ntchunga atulya ziwisi panji zakamira pachanya pa vingoma vo ndichalya M’malawi.
Chilatu
Kusazgiyapu luso mwalimi kuti akongolengi ntchunga zinandi ukongwa mwakulutiyira.
Paumalilu alimi aziwi vinthhu ngendiiiv:
- Aziwi kalimiro kamampha ka Ntchunga
- Aziwi kuvikiriya ntchunga kutuvidononu ndi matenda
- Awi ndizeru zazakulutisyira panthanzi ulimi wa ntchunga
- Aziwi vakuchitika asani akolola ntchunga
2.0 Kasankhiro ka mbeu ndi vyanyenyu
- Ntchunga zitanja malu ngakotcha pamlingu wa 150C - 250C.
- Dongu lamampha lakutaya maji. Liwe pamlingu wa 5.3 – 6.3ph. Lambula kutaya maji lipangiska matenda ngakuvunda misisi
- Zikhumba vuwa yapakati pa 300 – 600mm chaka chose. Zikhumba vuwa imana panyengu yo zipangiya maluwa. Chinangauli panyengu yakukolola ndikuphwantha kuwengi kwa lumwi.
Mitundu ya ntchunga
Yoyilimika Mmalawi ye mwaviyo
Zifupi
- Nasaka - zavyotu
- Bwezilawana – zakusungilika zantchete
- Kamtsilo - zaululu
- Saperekedwa / sapatsika – Ziyera
Zakutawa
- Kanzama – Ziyera
- Namajengo – Ziyera
Zapakati kati
- Maluwa – Zakuzunguliya ndi timadotho tiyera ndi tituwa
- Nagaga- Za khaki
- Nanyati- Za khaki ndi khofi