Vidononu

• 
• vidononu va mpunga ndi ivi, viwala,viyuni nge nde mpheta, ntchembele zandonda ndi nyereri.
• mungatonda ivi asani mwapanda luwi, kulimiliya pafupipafupi panyaki kudilia mankhwaal nge Carbarly, Cypermethrine ndi Fenitrothilion.

6.2    Matenda

6.2.1. Sheath Blight

 Fig. 3 Sheath blight disease

• ngawoneka asani mpunga waphukiya mpaka apu wayamba kubala.
• ngachepeska vuna pamana

6.2.2. Can be managed by

• pandani mbewu zakupilliya ndipu pandani mbewu zakutowa
• kudila mkankhwala

6.2.3. Bacterila blight (chiwawu)

• chiko mpunga umanaumana
• mani ngasintha mtundu ndikuvungika
• asani ngalutiliya mani ngatuwa nga nctheti ndikumiliska mbewu yosi.

6.2.4. Kutonda

• pakudila feteleza nga nyata

6.2.5. Rice blast

• ngasanilika ku nkhatabay

• mani ngatuwa na tuvilonda takhofi.

6.2.6. Kutonda

• pandani mbewu zakupiliya.