Ko tisanilika
Area 47, Sector 4, Lilongwe, Malawi
Titumiziyeni uthenga
info@emlimi.com
tiyimbiyeni
+265 992 361 719

Module Articles

Mbalala

Mbalala

Tivibungu ndi matenda

. Nthomba njakwamba (Early spot)

  • Yiko mbewu asani yatuwa mdongu.
  • Mani ngotonthoka ndipu vujwa yichepa.
  • Yisamalika kosi ko alima mbalala kweni yisuzga ukongwa muchigawa chapakati.
  • Ngayambiya pachanya mani yeche yandafiki kumphata

 Nthomba njachiwiri (Late leaf spot)

  • Yiko mwakuchedwa kusiyana ndi nthomba njakwamba.
  • Tivilonde tija takuzingilika kusi kwa mani.
  • Ngasuzga mumalu ngakusika nga mumpheti mwanyanja.
  • Mani ngatuwa pasi ndipu vuna yichepa.

Mloswa 

Nguku mbewu nyengu yimoza ndi nthomba

Vizindikilu vaki 

  • Tumadonthumadonthu kusi kwa mani.
  • Mani ngatuzga ufwa nyayera ndi kumila.

Kutonda kwaki 

  • Kupope mankhwala nga Daconil pasabata ziwi zezosi.

Kachigwiti Khaki (Groundnut Rosette)

  • Ngayamba ndi tividononu totija nge ndi nyinda
  • Ngasuzga ukongwa asani mwasewera kupanda .
  • Mbewu zo zakoleka kubiliwi kumata ndipu zikuwa cha
  • Asani yalutiyila patuwavi vuna. 

 Kutonda kwaki 

  • Kupanda mwaluwi ndi mwakuzomelezgeka.
  • Pandani zo zipiliya nga ndi RG1, Nsinjiro ndi Baka.

Stem rot

It is a fungal disease and is commonly known as white mold, sclerotium rot, sclerotium blight, sclerotium wilt, root rot or foot rot.  The disease is more pronounced in the warmer climates causing stems to rot close to the ground level.

Kutonda

  • Pandani zo zipiliya ku matenda
  • Gawuwani pasi ukongwa
  • Pangani mizeli yakukwela
  • Kuponya dongu musi mwa mbewu cha
  • Practicing crop rotation.

Vidononu 

Nyinda (Aphids)

Zitiliya mani ndipu ziyandaniska matenda nga ligwiti (Rosette).

Kutonda kwaki 

  • Kupanda luwi pamulingu wakuzomelezgeka.
  • Kulima mbewu zo zipiliya nga ndi RG1, Nsinjiro ndi Baka

Magengena muswa 

Ngananga mwaviyo:

  1. Ngatilya kubwalu kwa viswaswa va mbala vovipangiska kuti ziswekengi asani mutondo.
  2. Ngatilya ndi kutolo misisi vo vipangiska mbalala kumila

Kutonda kwaki 

Pandani mbewu yimoza kuti yichengi nyengu yimoza.

  • Kugawuwa ndi talakita
  • Kudila mankhwala mumunda ndi ku mbewu.

Vibungu 

Vitilya mbewu za mbalala zimanazimana muphata ndipuso vitilya tumbala timana vo vichepeska vuna.

Kutonda kwaki 

  • Dilani mankhwala pakusazga ndi bala laufu wa vingoma.
  • Dilani ivi mumunda nge ndi nyambu ndi nyengu yamazulu kuti vibungu viliyenge pamwenga vindamili.