CHILATO

Chilato ndi mayanuyanu, malotu pamwenga vo munthu wakhumba kuzikwanilisa pamoyo waki pamwenga pabanja laki.

Vinyaki mwaviyirizgeru va masumphenya ndi nge; kumanga nyumba ya yamampha, kusambizga wana sukulu, kugula feteleza, kuyamba panyaki kukuzga bizinesi

Mitundu ya Chilato

Pe vilato vo tingakwanisa munyengu yimanavi (pompopompo) nge kugula chakulya panyumba, nganyaki ngakwanilisika pakanyengu kweni kujumpha vilimika vilimika (5) cha nge kulipila sukulu ya mwana. Mtundu wunyaki wa chilato ndi chilato chenicho ungakwaniska asani pajumpha nyengu yitali kujumpha vilimika (5) nge kumanga nyumba yamakonu ya vosi mukati.

Tingakwanilisa wuli vilato vidu

Chakwamba titenele kuziwa vinthu vosi vo vikhumbika kuti tikwaniliski chilato chidu nge ndalama, vipangizu ndi vinyaki.

Chachiwi tiziwi vipangizu vo tenganavu ndi vo titenele kusazgiyapu pakukwaniliska chilato.

Titenele kupanga dongosolo lamo tingasaniliya vinthu vo titenele kusazgiyapu ndi chilato chakuti tizikwaniliski vilatu vidu.

Kweniso tchamampha kuziwa kuti paja vinthu vinyaki vo vingatondekeska panyaki kutangwaniska chilato nge matenda, nyifwa, kutondeka kwa mbeu kumunda, kweniso kwambula kuwikapu chidwi pa chilato chidu.

Kupanga visankho vakwenere ndi ndalama zidu

Tiziwi kuti pamoyo wamunthu paja vinthu vinyaki vo vakukhumbika ukongwa nge vakulya pakhomu, vakuvwala kweniso nyumba. Ndipu paja vinyaki vamanyado nge sikilini, galimoto, njinga, panyaki wailesi. Asani tipenja chilatu chidu kuja chamampha tiyambi ndi vinthu vo vikhumbika ukongwa pamoyo ndikumalizgira vamanyado.